Buurtbus Beemster


Buurtbusdag - zondag 7 oktober 2018
Al enkele jaren en dus ook dit jaar, vertrokken we vanaf de Golfclub Beemster aan de Volgerweg in Middenbeemster.
Om negen uur reden we weg met 69 mensen verdeeld over twee bussen. Zoals gewoonlijk met onze vaste chauffeurs, echter nu met Joop Verdam in de eerste en Rinus van den Bosch in de tweede bus. Langs Amsterdam naar de A5 en A44 richting Leiden.
Aangekomen in Leiden parkeren we de bussen en wandelen in tien minuten naar onze koffiestop : restaurant Van der Werff.
Voor de mensen die slecht ter been zijn stonden taxibusjes klaar om ze naar hetzelfde adres te brengen.
 
Na de koffie met gebak staan drie stadsgidsen (foto links) op ons te wachten. Met ongeveer vijftien personen per groep trekken we Leiden in. Drieëntwintig van ons gaan met rederij Rembrandt een rondvaart maken (foto rechts).
 
De geschiedenis van Leiden
De geschiedenis van Leiden bestrijkt meer dan 1200 jaar. Leiden is in die tijd uitgegroeid van een klein dijkdorp tot een middelgrote stad in de Nederlandse provincie Zuid-Holland en de Randstad.
De oudste sporen van bewoning op Leids grondgebied zijn gevonden tussen de Rijnsburger- en Wassenaarseweg. Op de oude strandwal van Pomona stond een akkerbouwcomplex uit de late steentijd (2000 v. Chr.). Verder zijn er voornamelijk nederzettingen uit de IJzertijd (na 500 v. Chr.) gevonden, vooral in de Stevenshof.
Rond de jaartelling versmolten de oorspronkelijke bewoners met Germaanse nieuwkomers. Kort daarna kwamen de Romeinen. De Rijn werd de grens van hun rijk, tot rond 600 n. Chr. de Franken hier heersten. Rond 600 was de oude Rijnmonding nog steeds een van de dichtstbevolkte streken van Holland.
Vanaf 800 begon men de veengronden te ontginnen. De eerste vermelding van Leithon ('aan de wateren') dateert uit 860. Op de plaats waar oude en nieuwe Rijn samenstroomden werd een heuvel opgeworpen: de Burcht.
In de op deze heuvel gelegen burcht zetelde aanvankelijk een leenman van de bisschop van Utrecht, maar de Burcht van Leiden kwam omstreeks 1100 in handen van de graaf van Holland. In die jaren begon op de zuidelijke Rijnoever de groei van het nieuwe Leiden. De graaf bouwde er zijn hof en stichtte er een kapel, de voorloper van de huidige Pieterskerk. De hoeve stond later bekend als het huis Lokhorst.
De gunstig gelegen nederzetting kreeg in 1266 bevestiging van de reeds eerder verleende stadsrechten en ontwikkelde zich met haar bloeiende lakennijverheid tot een van de grootste steden van het gewest Holland. De lakennijverheid was er binnengebracht door wevers uit Ieper, die in de 14e eeuw uit hun stad wegvluchtten wegens de pest. In 1389, toen de bevolking tot ongeveer 4000 was gegroeid, werd de stad uitgebreid met het stadsdeel tussen Rapenburg (tevoren de zuidrand van de stad) en de Witte Singel.
In 1420 werd Leiden, in het kader van de Hoekse en Kabeljauwse twisten veroverd door hertog Jan VI van Beieren.
De grootste kerk van Leiden, de Pieterskerk, had aanvankelijk één van de hoogste torens van Nederland. Echter, door een storm stortte de ruim honderd meter hoge toren op 1 maart 1512 in. De toren werd nimmer herbouwd.
In 1572 koos de stad de zijde van de anti-Spaanse opstand. De Spaanse landvoogd Requensens belegerde in 1574 de stad. Nadat dit beleg was afgeslagen – het Leidens ontzet van 3 oktober 1574 - kreeg de stad in 1575 als beloning een universiteit, de eerste van de Noordelijke Nederlanden. Hiermee betuigde stadhouder Willem van Oranje zijn erkentelijkheid aan de Leidenaren, die het beleg door de Spanjaarden hadden weerstaan. Leidens ontzet wordt nog jaarlijks op 3 oktober herdacht. Aanvankelijk alleen met een herdenkingsdienst in de Pieterskerk, maar sinds 1886 ook als echte feestdag. Zo eten vele Leidenaren op 2 en 3 oktober hutspot, wordt in de Waag haring en wittebrood uitgedeeld, is er een grote kermis en wordt er een optocht gehouden. Rechts het ontzet van Leiden in 1574. Links Willem van Oranje en rechts burg. Van der Werff.
 

Met de gidsen wandelen we door pittoreske straatjes en bezoeken hofjes. We komen langs De Waag. Rond 1657 gebouwd door Pieter Post. Ook de bouwmeester van de hofstede Vredenburgh in de Beemster en de kerktoren van de Nederlandse Hervormde Kerk in Middenbeemster.
Tegen het einde van de 16e eeuw ontwikkelde Leiden zich tot een belangrijk centrum van drukkerijen, uitgeverijen en boekhandels. In de 17e en 18e eeuw had Leiden een grote naam op het gebied van de (wetenschappelijke) uitgeverij en boekhandel.
Van 1609 tot 1620 was Leiden de thuishaven van de wegens geloofsvervolging uit Engeland gevluchte Pilgrim Fathers. Zij bewoonden wevershuisjes achter de huidige Kloksteeg, waar nu het Jean Pesynhofje is gevestigd. Een groot aantal van hen besloot in 1620 om naar de Nieuwe Wereld te trekken; hun economische situatie in Leiden was niet rooskleurig en bovendien vonden ze de Nederlandse samenleving veel te libertijns.
Op 15 juli 1606 werd in de Weddesteeg de schilder Rembrandt van Rijn geboren. Zoon van een molenaar. Helaas is het geboortehuis van Rembrandt afgebroken.
In de 17e eeuw kwam Leiden tot grote bloei, mede dankzij de impuls die vluchtelingen uit Vlaanderen gaven aan de textielnijverheid.
De stad, die voor het beleg van 1574 ongeveer 15.000 inwoners had geteld, waarvan tijdens het beleg ongeveer een derde deel het leven had verloren, was in 1622 tot 45.000 inwoners gegroeid, terwijl omstreeks 1670 zelfs een inwonertal van tegen de 70.000 werd bereikt. In de Gouden Eeuw was Leiden na Amsterdam de grootste stad van Holland.
In de 18e eeuw raakt de textielnijverheid in verval. Omdat de kosten van levensonderhoud in het gewest Holland hoog waren vanwege de hoge belastingdruk, gingen de Leidse textielondernemers toen delen van het productieproces verplaatsen naar ‘lagelonenlanden: Twente en de omgeving van Tilburg.
In 1842 werd de voor Leiden zeer belangrijke spoorlijn naar Haarlem in gebruik genomen. In de 19e eeuw zou er enige verbetering optreden in de desolate sociaal-economische situatie, mede dankzij de spoorlijn.
In 1896 begon Leiden zich uit te breiden buiten de 17e-eeuwse singels door annexatie van delen van Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude.
Leiden heeft veel prominente kerken.

Na de lunch gaan we naar de grens van Leiden en Oegstgeest.
We gaan naar…..
Corpus – reis door de mens.
Bij CORPUS, Latijn voor lichaam, staat de attractie 'reis door de mens' centraal. Hierbij wordt men op een laagdrempelige manier door 'het menselijk lichaam' geleid. Maar ook even buiten genieten van het prachtige weer.
 
Binnen geven we ons oog goed de kost. De reis begint bij de knie, van hieruit ga je via diverse menselijke organen door het lichaam. Een kijkje nemen in de darmen, longen, hart, hoofd, mond, neus, oor en uiteindelijk de hersenen. Er is van alles te zien en te beleven, met een educatieve waarde.
 

Dan terug naar de Golfbaan in Middenbeemster voor ons diner. Daarbij is Erny van de Kleut onze gast.
Tijdens het diner neemt Jaap Jansen van twee chauffeurs afscheid, die door het bereiken van de 80-jarige leeftijd moesten stoppen. Nicolas van der Weide en Ed Eggers (rechts op foto rechts naast Jaap).
Deze dag is georganiseerd door Pie Wartenbergh

DE VOLGENDE BUURTBUSDAG IS OP
zondag 6 oktober 2019

Tekst Hans Plantfeber
De foto’s zijn van Lida Tol.